Ulga IP Box (część I): Co to jest i kto może z niej skorzystać

Martyna Rybińska

Wraz z nowym rokiem oraz rewolucją podatkową związaną z Polskim Ładem wielu przedsiębiorców jest zainteresowanych zmianą formy opodatkowania osiąganych dochodów. Przy podejmowaniu decyzji warto wziąć również pod uwagę ulgę IP Box („Intellectual Property Box”, „Innovation Box”).

 

IP Box to preferencyjne 5-procentowe opodatkowanie dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej. Ulga IP Box pozwala obniżyć wysokość zobowiązania podatkowego, jednakże aby z niej skorzystać, należy spełnić szereg wymogów. W dzisiejszym wpisie dowiedzą się Państwo, jakie są wymagania oraz kto może z ulgi skorzystać.

 

Ulga podatkowa IP Box obowiązuje w polskim systemie podatkowym od 1 stycznia 2019 roku. Warto wspomnieć, że od 2022 roku podatnicy mogą korzystać jednocześnie z ulgi badawczo-rozwojowej B+R (możliwość dwukrotnego odliczenia kosztów uzyskania przychodu) oraz z ulgi IP Box (obniżenie podatku).

 
Dla kogo IP Box?

Z ulgi IP Box mogą skorzystać podatnicy PIT oraz CIT, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową, z wyjątkiem osób, które wybrały opodatkowanie w formie ryczałtu. Są to zatem m.in. jednoosobowe działalności gospodarcze, wspólnicy spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej i komandytowej, osoby prawne, spółki kapitałowe w organizacji, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, spółki komandytowo-akcyjne, mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, podatkowe grupy kapitałowe.

 
Jakie są wymagania ulgi IP Box?
Prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej

Do podstawowych wymogów, jakie należy spełnić, aby skorzystać z ulgi IP Box, jest m.in. prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, która cechuje się twórczym charakterem i obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

 
Kwalifikowane prawo własności intelektualnej

Kolejnym wymogiem jest wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszanie tzw. kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w ramach tejże działalności badawczo-rozwojowej. Kwalifikowanym prawem własności intelektualnej są w szczególności:

  • patent,
  • prawo ochronne na wzór użytkowy,
  • prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
  • autorskie prawo do programu komputerowego.

 

Warto przypomnieć, że takie prawa jak patent, wzór użytkowy oraz wzór przemysłowy powstają na podstawie decyzji właściwego Urzędu Patentowego. Natomiast prawo autorskie powstaje samoistnie z mocy prawa, bez konieczności uzyskania jakiejkolwiek decyzji urzędowej.

 
Komercjalizacja prawa własności intelektualnej

Każde z wymienionych wyżej praw własności intelektualnej powstałych w ramach prac badawczo-rozwojowych wymaga komercjalizacji, bowiem to dochody z komercjalizacji tych praw objęte są ulgą IP Box. Wśród możliwych przykładów komercjalizacji można wskazać przeniesienie praw oraz udzielenie licencji na korzystanie z patentu, wzoru lub autorskiego prawa do programu komputerowego. W przypadku zbycia prawa lub udzielenia licencji niezmiernie istotną kwestią jest zawarcie stosownej umowy na piśmie i określenie w niej wszystkich wymaganych elementów. Takie umowy są jednoczenie dowodem potwierdzającym wysokość dochodów uzyskiwanych z komercjalizacji praw własności intelektualnej i są niezbędne dla celów ewidencyjnych, o czym niżej. Przykładowo, w umowie, na podstawie której następuje przeniesienie praw do określonego rozwiązania programistycznego, powinny znaleźć się zapisy wskazujące, że rozwiązanie to jest efektem twórczej pracy autora i kwalifikuje się jako autorskie prawo do programu komputerowego.

 

W kontekście autorskiego prawa do programu komputerowego warto również wskazać, że z ulgi mogą korzystać nie tylko programiści tworzący kody źródłowe, ale również inne osoby uczestniczące w procesie tworzenia oprogramowania i wnoszące wkład twórczy, a to dlatego, że pojęcie programu komputerowego nie jest ściśle określone. Do osób, które mogą korzystać z ulgi IP Box, można zaliczyć m.in.: front-end developerów, projektantów UX, architektów oprogramowania, grafików, administratorów devOps, project managerów, analityków oraz testerów oprogramowania (QA Engineer). Ważne jest, żeby efektem ich pracy (chociażby częściowo) było autorskie prawo do programu komputerowego, które powstało w ramach działalności badawczo-rozwojowej, a zatem to nie nazwa zajmowanego stanowiska decyduje o możliwości korzystania z ulgi IP Box, tylko twórczy charakter pracy i jej efekt. W przypadku wymienionych wyżej zawodów i stanowisk warto jednakże złożyć wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, by mieć pewność, że można skorzystać z ulgi IP Box. Przykładowo bowiem negatywne interpretacje (a zatem brak możliwości skorzystania z ulgi) otrzymały firmy przeprowadzające szkolenia z tworzenia programów komputerowych, a nawet osoby, które wprawdzie rozwijają i ulepszają oprogramowanie, ale nie jest ono ich autorstwa, a osoby te nie posiadają prawa własności ani licencji do tych programów.

 
Ewidencja zdarzeń gospodarczych dla IP Box

Kolejnym niezbędnym wymogiem skorzystania z IP Box jest prowadzenie wyodrębnionej ewidencji zdarzeń gospodarczych dla celów IP Box. Należy pamiętać, że do ulgi IP Box kwalifikować się będzie tylko ta część naszych dochodów, która pochodzi z komercyjnego wykorzystania (sprzedaży lub licencji) praw powstałych w wyniku prac badawczo-rozwojowych. W celu wykazania, jaka część dochodu może być objęta ulgą IP Box, konieczne jest prowadzenie dodatkowej ewidencji. W praktyce jest to dosyć proste zadanie, które z łatwością stosują wszyscy korzystający z preferencji IP Box i żaden księgowy nie ma problemu z rozliczeniem takiej ulgi. Ewidencję należy prowadzić w taki sposób, aby możliwe było wyodrębnienie dochodu dla każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Na tej podstawie w rocznym zeznaniu podatkowym można wykazać łączną sumę dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5 procent, oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu.

 

Odnosząc się w tym aspekcie do osób, które na podstawie umowy tworzą, ulepszają czy rozwijają kwalifikowane IP, a także świadczą inne usługi (takie jak utrzymanie czy wdrożenie systemu oraz helpdesk), bardzo istotne jest, aby umowa jasno określała m.in. podział wynagrodzenia za poszczególne świadczenia albo udział czasu pracy w realizacji poszczególnych świadczeń, ponieważ utrzymanie czy wdrożenie systemu oraz helpdesk nie są kwalifikowanym prawem własności intelektualnej i nie mogą być objęte 5-procentową stawką podatku.

 
Interpretacja podatkowa

Jak już wspomniano powyżej, w przypadku niektórych zawodów i stanowisk niezmiernie istotne jest uzyskanie indywidualnej interpretacji podatkowej, dającej „zielone światło” dla skorzystania z ulgi IP Box. Dlaczego indywidualna interpretacja jest tak ważna? Po pierwsze, zaleca ją samo Ministerstwo Finansów, szeroko omawiając to w Objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box. Z uwagi na to, iż w praktyce prawo do skorzystania z ulgi IP Box jest dość uznaniowe, to powinno być ono potwierdzone w interpretacji podatkowej. Ma to w tym przypadku ogromne znaczenie dla podatnika korzystającego z ulgi, bowiem w sytuacji, gdy podatnik korzysta z ulgi i nie posiada indywidualnej interpretacji podatkowej potwierdzającej prawo do korzystania z ulgi, urząd skarbowy może zakwestionować prawo do ulgi, a to może odbić się bardzo dużymi zaległościami podatkowymi i koniecznością zwrotu podatku.

 

Prawidłowo sformułowana interpretacja podatkowa chroni podatnika i gwarantuje, że działając zgodnie z treścią interpretacji, nie poniesie on negatywnych konsekwencji podatkowych. Należy jednak zwrócić uwagę, że do niedawna Krajowa Informacja Skarbowa często stosowała praktykę polegającą na przerzucaniu na podatnika rozstrzygnięcia kwestii, czy jego działalność ma charakter badawczo-rozwojowy. Niewątpliwie jest to pułapka dla podatnika, który w dobrej wierze będzie potem korzystał z ulgi IP Box na podstawie w ten sposób wydanej interpretacji podatkowej. Nie ma bowiem żadnej gwarancji, że w przypadku kontroli skarbowej urzędnik nie zakwestionuje ustalenia, że podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową. Na szczęście ostatnio zaczęły pojawiać się wyroki NSA na korzyść podatników, zgodnie z którymi Krajowa Informacja Skarbowa ma obowiązek dokonać wiążącej interpretacji, a nie przerzucać odpowiedzialność na podatnika. Tym tematem zajmiemy się szerzej w odrębnym wpisie.

 

Z powyższych względów rekomendujemy, aby przygotowanie wniosku o interpretację podatkową zlecić wyspecjalizowanej kancelarii prawnej lub doradcy podatkowemu. Z praktyki wiemy, że interpretacja podatkowa uzyskana na podstawie źle sformułowanego wniosku jest bardziej szkodliwa dla podatnika niż jej brak w ogóle. Ponadto w toku postępowania o uzyskanie interpretacji podatkowej Krajowa Informacja Skarbowa składa szereg pytań do podatnika, na które należy kompetentnie odpowiedzieć. Tutaj również ma zastosowanie zasada, iż złe odpowiedzi prowadzą do błędnej interpretacji podatkowej, która przynosi więcej problemów niż korzyści.

 

Jeżeli – jako osoby prowadzące działalność badawczo-rozwojową albo programiści nie korzystający jeszcze z preferencji IP Box – są Państwo zainteresowani tą ulgą, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią. Przeanalizujemy Państwa sytuację, odpowiemy na wszelkie pytania i przygotujemy niezbędne dokumenty, aby mogli Państwo korzystać z ulgi IP Box bez jakichkolwiek obaw i wątpliwości.

 

Poniżej przedstawiamy diagram*, który może „nawigować” podatnika w kierunku efektywnego zastosowania przepisów o IP Box.

* diagram pochodzi z Objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box i jest dostępny pod adresem: objaśnienia-podatkowe-z-15-lipca-2019-r-w-sprawie-ip-box.pdf (podatki.gov.pl)

 

W naszym cyklu „Ulga IP Box” polecamy również artykuły:

Ulga IP Box (część II): Nowy dylemat programisty - ryczałt czy IP BOX?

Ulga IP Box (część III): Jak obliczyć wysokość ulgi podatkowej IP Box?

Ważny wyrok NSA w sprawie IP Box

Dział: Własność intelektualna

Skomentuj

Upewnij się, że pola oznaczone wymagane gwiazdką (*) zostały wypełnione. Kod HTML nie jest dozwolony.

Skontaktuj się z Kancelarią Prawa Gospodarczego Wiński

Kontakt

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
T. (+48) 71 79 400 90
F. (+48) 71 79 400 91
T. (+48) 22 122 88 42

godziny

Pn - Pt: 900- 1700
Sb - Nd: nieczynne

Wpisz swoje imię
Nr telefonu
Wpisz swój adres email adres email niewaściwy
Wpisz swoją wiadomość

Administratorem Twoich danych osobowych jest Kancelaria Radcy Prawnego Marek Wiński z siedzibą przy ul. Partyzantów 101/4, 51-679 Wrocław. Podanie danych jest dobrowolne, ale konieczne do obsługi zapytania ofertowego. Masz prawo do wglądu, poprawiania i żądania usunięcia danych. Więcej: Polityka prywatności

Biuro Wrocław

ul. Leszczyńskiego 4 lok. 80
50-078 Wrocław

filia warszawa

ul. Mokotowska 1
00-640 Warszawa